Uit een uitzending van RTL-nieuws blijkt dat uit een steekproef van controle op ervaringscertificaten (EVC’s) door de Stichting Kwaliteitsregister Jeugdzorg (SKJ) er van aantal zorgverleners de papieren niet op orde zijn. De stichting vermoedt fraude en heeft signalen ontvangen van het crimineel uitbuiten van kwetsbare jongeren. Door het ontbreken van een SKJ-registratie kunnen zorgverleners niet bewijzen dat ze voldoen aan de strenge eisen van het vak.
Een zeer verontrustende ontwikkeling binnen de Jeugdzorg, mede naar aanleiding van de nieuwsuitzending heeft de PSR de volgende art 34 vragen:

Vraag 1. Is er vanuit de gemeentecontrole op EVC’s en SKJ-registratie bij hulpverleningsinstanties die in onze gemeente Jeugdzorg aanbieden?
Ons antwoord: Nee, alleen gecontracteerde aanbieders worden gecontroleerd op het naleven van de wettelijke verplichtingen. Deze controle vindt plaats via de Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland (IJZ).
Voor alle beschikkingen die aan inwoners worden afgegeven, wordt gebruikgemaakt van
gecontracteerde aanbieders. De controle op het voldoen aan wettelijke vereisten – zoals het in dienst hebben van medewerkers met een geldige SKJ- of BIG-registratie – is daarmee geborgd.
Eerder Verworven Competenties (EVC’s) worden beoordeeld door de organisaties die verantwoordelijk zijn voor het registreren en bewaken van deze kwalificaties.
De opstelling van contracten wordt verzorgd door de IJZ en de Zeeuwse gemeenten, en ter besluitvorming vastgesteld in de Bestuurscommissie.
Het is mogelijk dat er jeugdhulporganisaties actief zijn die buiten het gecontracteerde aanbod vallen. Voor deze organisaties verstrekt de gemeente echter geen beschikkingen.
Vraag 2. Zo, ja zijn er bij u al signalen bekend van zorgverleners waarvan de papieren niet in orde zijn?
Ons antwoord: Op dit moment zijn bij ons geen signalen bekend van zorgverleners waarvan de registraties of papieren niet in orde zijn. Dit is tevens nagevraagd bij de Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland.
Vraag 3. Zo, nee is er bereidheid om de zorgverleners in de Jeugdzorg te controleren of zij in het bezit zijn van een SKJ-registratie?
Ons antwoord:
De individuele zorgverleners worden gevolgd en beoordeeld door de betreffende registratieorganisaties. Jeugdhulporganisaties zijn zelf verantwoordelijk voor het bijhouden van de geldigheid van SKJ-registraties van hun medewerkers. De controle via de Inkooporganisatie Jeugdhulp Zeeland vindt steekproefsgewijs plaats, waarbij de relevante gegevens tijdens contractgesprekken kunnen worden opgevraagd.
Vraag 4. Heeft u al signalen ontvangen van het ronselen van kwetsbare jongeren voor criminele activiteiten binnen onze gemeente?
Ons antwoord: In relatie tot de vermoedens van de Stichting Kwaliteitsregister Jeugdzorg (SKJ) over fraude en signalen van criminele uitbuiting van kwetsbare jongeren, hebben wij vooralsnog geen signalen ontvangen
Vraag 5. Zo, ja om hoeveel jongeren gaat het?
Ons antwoord: Niet van toepassing, aangezien er geen signalen zijn ontvangen.
Vraag 6. Indien het antwoord op bovenstaande vraag ja is, welke maatregelen worden er genomen om deze jongeren de nodige hulp te bieden, gaarne toelichting.
Ons antwoord: Niet van toepassing, aangezien er geen signalen zijn ontvangen.

In een publicatie van Binnenlands Bestuur afdeling sociaal wordt melding gemaakt van een landelijk tekort aan opvangplaatsen voor slachtoffers huiselijk geweld van ca 1800 plaatsen. Uit het verdrag van Istanbul is de norm 1 opvangplek per 10.000 inwoners.
Naar aanleiding van deze publicatie heeft de PSR de volgende art 34 vragen:

1. Kunt u aangeven of er in onze gemeente ook een tekort is aan opvangplaatsen voor slachtoffers huislijk geweld? Gaarne toelichting.
   Ons antwoord: Vrouwelijke slachtoffers van huiselijk geweld én hun eventuele kinderen uit Zeeland worden indien noodzakelijk voor hun veiligheid zo veel mogelijk opgevangen door de Veilige Opvang van Emergis. Deze organisatie beschikt over twee locaties. Door deze twee locaties kan de veiligheid bijna altijd geborgd worden in Zeeland.
   Indien de veiligheid dit vereist, kan worden uitgeweken naar andere vrouwenopvangorganisaties elders in het land. Dit is mogelijk doordat de Zeeuwse vrouwenopvang onderdeel uitmaakt van het landelijke netwerk. Omgekeerd worden in Zeeland ook slachtoffers uit andere regio’s opgevangen.
   Voor mannelijke slachtoffers van huiselijk geweld bestaan vijf gespecialiseerde opvangvoorzieningen, verspreid over Nederland. In Zeeland is geen aparte opvangvoorziening voor mannen beschikbaar.
   
2. En zo ja hoeveel plaatsen betreft het tekort.
   Ons antwoord: De Veilige Opvang beschikt over in totaal 32 opvangplaatsen, wat neerkomt op één plaats per 11.897 inwoners. Hiermee benaderen we de norm uit het Verdrag van Istanbul. De norm van Istanbul is overigens een richtlijn die uitgaat van 1 veilige opvangplaats per 10.000 inwoners. In Zeeland zijn er dan ook geen wachtlijsten voor vrouwenopvang. Slechts in uitzonderlijke gevallen is de opvang volledig bezet. Dan wordt in overleg met de gemeente van herkomst of met andere vrouwenopvangorganisaties een passende oplossing gezocht.
   Hoewel er landelijk sprake is van een tekort aan opvangplaatsen, is dit in Zeeland over het algemeen niet het geval. Opvang maakt onderdeel uit van een bredere aanpak van huiselijk geweld. We blijven continu aandacht besteden aan het verbeteren van deze aanpak, onder meer met als doel om het beroep op opvang te verminderen en huiselijk geweld eerder en duurzaam te doorbreken. Waar mogelijk gaat de voorkeur uit naar ambulante hulpverlening.
   
3. Kunt u aangeven hoe hoog de bezettingsgraad is van de opvangplaatsen.
   Ons antwoord: In 2022 verbleven in de Veilige Opvang in totaal 105 volwassenen en 97 kinderen (jonger dan 18 jaar). In 2023 waren dat 98 volwassenen en 117 kinderen. De bezettingsgraad in 2024 is op dit moment nog niet in beeld. Het artikel in Binnenlands Bestuur gaat ook over de jaren 2022 en 2023.
   
4. Indien er een tekort is aan opvangplaatsen binnen onze gemeente welke maatregelen, en binnen welke termijn is er een oplossing voor het tekort aan opvangplaatsen.
   Ons antwoord: Zoals hierboven toegelicht, zijn er momenteel geen signalen dat er sprake is van een structureel tekort aan opvangplaatsen in Zeeland. Daarmee zijn er op dit moment ook geen aanvullende maatregelen noodzakelijk.
   
5. Ook blijkt uit de publicatie dat de doorstroming moeizaam verloopt waardoor de slachtoffers onnodig lang in de opvang verblijven, hoe verloopt de doorstroming binnen onze gemeente. Gaarne toelichting.
   Ons antwoord: Ook in Zeeland verblijven mensen regelmatig langer dan nodig en wenselijk in de opvang. De stagnatie van uitstroom hangt samen met de krapte op de woningmarkt. Daarnaast kan wachttijd voor passende vervolghulpverlening bijdragen aan stagnatie in de uitstroom.

96% heeft schoon en leefbaar huis
VLISSINGEN – De gemeente Vlissingen heeft in 2023 twee onderzoeken laten uitvoeren. Als eerste het jaarlijks verplichte cliëntervaringsonderzoek Wmo. Dit betreft een steekproef onder alle cliënten in de gemeente Vlissingen die gebruikmaken van een vorm van Wmo-ondersteuning, bijvoorbeeld hulpmiddelen, huishoudelijke ondersteuning, dagbesteding of collectief vervoer. En ten tweede een kwaliteitsmeting over de Wmo-ondersteuningsvorm Schoon en Leefbaar Huis. Uit beide onderzoeken blijkt dat de tevredenheid van inwoners met Wmo ondersteuning en de kwaliteit van ondersteuning bij een schoon en leefbaar huis een ruime voldoende scoren.

Resultaten cliëntervaringsonderzoek Wmo
Dit onderzoek is uitgevoerd door HZ Kenniscentrum Zeeuwse Samenleving (voorheen: ZB| Planbureau). De algemene lijn is dat mensen net als voorgaande jaren positief zijn over hun ervaringen met betrekking tot de Wmo. 60% tot 79% van de respondenten antwoordde positief of zeer positief op de vragen. Wel is het zo dat op een aantal punten deze percentages lager liggen dan in de meting over 2021.
Deelname aan het onderzoek is anoniem. De antwoorden zijn ook niet te herleiden tot individuele inwoners of het type ondersteuning dat iemand krijgt.

Resultaten kwaliteitsmeting Schoon en Leefbaar Huis
Dit onderzoek is uitgevoerd door Zorg-Lokaal. Dit is een onafhankelijke instantie die bij meerdere gemeenten objectief onderzoek uitvoert naar zowel de kwaliteit als de beleving/ervaring onder inwoners met huishoudelijke ondersteuning. De eerste serie kwaliteitsmetingen Schoon en Leefbaar Huis vond in de eerste week van juli 2023 plaats en de tweede ronde in de laatste week van september 2023. Bij 96% van de huisbezoeken bleek dat de kwaliteit van de huishoudelijke ondersteuning goed is. Voor de kwaliteit werd er gemiddeld een 7,6 gescoord.
Bij 95,3% van de huisbezoeken is een voldoende behaald voor het onderdeel beleving van de uitgevoerde huishoudelijke ondersteuning. Het gemiddelde cijfer voor klantbeleving was een 7,3.

Duiding van de resultaten
De uitkomsten van de twee onderzoeken zijn niet één op één met elkaar te vergelijken, omdat de onderzoeksopzet verschillend is en omdat het om verschillende doelgroepen gaat. Daarbij komt dat de afgelopen periode een bijzondere was. 2022 en 2023 stonden in het teken van de veranderingen binnen de Wmo Aanvullende Zorg, mede ingegeven vanuit de opdracht van de Artikel 12 inspecteur om kosten te besparen. Dergelijke veranderingen gaan vaak gepaard met onrust onder inwoners. Dat blijkt ook uit de signalen die de gemeente eind 2022 en begin 2023 ontving vanuit inwoners en raadsleden; met name zorgen over Schoon en Leefbaar Huis. Wethouder Albert Vader heeft daarom aan de gemeenteraad toegezegd onderzoek te laten doen.

De kernvraag daarbij was: is de kwaliteit van de ondersteuning op orde? Met andere woorden: wordt het resultaat Schoon en Leefbaar Huis in de praktijk gerealiseerd? Om die vraag te beantwoorden is er objectief onderzoek uitgevoerd bij de inwoners thuis en zijn er 150 huisbezoeken gedaan.
Uit de resultaten blijkt dat de kwaliteit op orde is. De resultaten zijn volgens Zorg-Lokaal zelfs opvallend positief in vergelijking met andere gemeenten die een vergelijkbare transitie
doorgemaakt hebben. In Vlissingen bedroeg het aantal onvoldoendes op kwaliteit 4%. Bij andere gemeenten lag dit in het verleden tussen de 7% en 10%.

Gewenningsperiode
Bij grote veranderingen is er altijd sprake van een gewenningsperiode bij inwoners. Volgens Zorg-Lokaal speelt dit ook in andere gemeenten die in het verleden een grote omslag maakten. Wat ook meespeelt bij deze gewenning is dat er nu meer dan voorheen een beroep gedaan wordt op eigen kracht en het netwerk van inwoners. Dit past ook binnen de brede verandering die we inzetten binnen de Vlissingse Zorgdriehoek. Vanuit het gedachtegoed van “Positieve Gezondheid” en “Reablement” werken we eraan dat inwoners zo lang mogelijk zelfstandig en zelfredzaam thuis kunnen wonen. Deze omslag is ook nodig zodat de zorg op langere termijn ook toekomstbestendig is in tijden van financiële en personele schaarste.

Aandachts- en verbeterpunten
Uiteraard zijn er ook aandachts-/verbeterpunten. Een voorbeeld hiervan is dat de vervanging bij ziekte en verlof niet altijd is geregeld. Dit speelt met name in de vakantieperiodes en is ook een landelijk probleem als gevolg van de krapte op de arbeidsmarkt.
Verder blijkt uit het cliëntervaringsonderzoek Wmo dat de bekendheid met onafhankelijke clientondersteuning lager is dan voorgaande jaren. De gemeente brengt dit extra onder de aandacht bij Buurtteams Vlissingen en het team Wmo en Jeugd.
Deze aandachtspunten en de resultaten van beide onderzoeken worden vanzelfsprekend besproken met de met de betreffende zorgaanbieders en de Adviesraad Wmo en Jeugd.