Zowel Delta als KPN zijn op diverse locaties bezig met het (onafhankelijk van elkaar) aanleggen van een uitgebreid glasvezelnetwerk. Deze werkzaamheden hebben volgens de PSR factie gevolgen voor de veiligheid, leveringszekerheid van gas, water en elektriciteit en zeker niet in de laatste plaats de gevolgen voor de kwaliteit van het straatwerk. Vooral op de stoepen is de situatie wat partij Souburg Ritthem betreft zorgelijk.

Stoep open, graven en groene kabel van Delta er in en de stoep weer dicht. Zo begon het karwei. Maar een paar weken later, weer de stoep open, graven en oranje kabel van KPN er in en de stoep weer dicht. Iedereen kan begrijpen dat wanneer er in een tempo gewerkt wordt zoals nu, dat de kwaliteit van het werk er niet beter van zal worden. Dat is dus nu te zien aan “onze” bestrating, maar het heeft ook regelmatig gevolgen voor gasleidingen, waterleidingen en elektriciteitskabels! Dat kan ongewenste en zelfs gevaarlijke situaties opleveren!

Partij Souburg Ritthem heeft zorgen en heeft daarom aan het college van B&W vragen gesteld over de werkzaamheden, de veiligheid en over de kwaliteit van de afwerking van de bestrating. Hieronder kunt u onze vragen met de beantwoording vanuit het college nog eens rustig doorlezen. .

1. Waarom wordt in de gemeente Vlissingen het glasvezelnetwerk van Delta en KPN niet tegelijkertijd aangelegd? Dus één keer graven voor 2 kabels? Naar wij vernomen hebben lukt het in één keer aanleggen van de kabels in andere gemeentes wel.
   1. Er hebben herhaalde, zeer pittige gesprekken plaatsgevonden met de providers om de samenwerking tot stand te brengen. We hebben echter te maken met concurrerende partijen. De providers werken daarnaast elk met andere technieken om glasvezel aan te leggen, waardoor het zeer lastig is om de uitrol samen te doen. Waar de ene provider werkt met zgn. PoP-stations (grote verdeelstations) werkt de andere met zgn. straatkasten. Dit zorgt ervoor dat de aan te leggen tracés niet overal exact hetzelfde zijn.
   2. Verder geldt dat elke provider een verzoek tot aanleg van een glasvezelnetwerk kan indienen (nu maar ook in de toekomst). De gemeente heeft daarbij een gedoogplicht met betrekking tot de aanleg. Het college wil uiteraard graag dat onze inwoners de mogelijkheid hebben om gebruik te maken van een toekomstbestendig netwerk. Als meerdere providers een netwerk aanleggen, hebben onze inwoners het grote voordeel dat zij zelf kunnen kiezen van welke provider zij gebruik willen maken.
2. Is het college op de hoogte van het feit dat zeer regelmatig (wekelijks) gasleidingen, elektriciteitskabels en datakabels worden geraakt door de werkzaamheden (graven en boren)?
   1. Ja, hier is inderdaad sprake van en het college is hiervan op de hoogte. Dit is zeker ook een punt van aandacht. We sturen hierop door hier tijdens de bouwvergaderingen/ operationeel overleg regelmatig aandacht aan te besteden. Het aantal bij het college bekende meldingen is, gezien het feit dat het hier een zeer grootschalige uitrol betreft, beperkt.
3. Zo ja, is het college het met de PSR eens dat dit gevaarlijke situaties kan opleveren? Zo nee, wat gaat het college doen om wel volledig op de hoogte te zijn?
   1. Gevaarlijke situaties voorkomen we door het proces dat gevolgd wordt: er wordt voorafgaand aan het project een klicmelding (check waar kabels en leidingen liggen) gedaan, proefsleuven gegraven, er worden toolboxmeetings met de ploegen gehouden voordat ze aan de slag gaan etc. Daarnaast zetten 1,5fte toezichthouders in om toe te zien op de kwaliteit en de veiligheidsvoorschriften.
4. Spreekt het college de aannemers aan op hun (blijkbaar) niet zorgvuldig werken in de buurt van dergelijke ondergrondse leidingen en kabels? Of doet bijvoorbeeld de Veiligheidsregio Zeeland dat?
   1. Dat doen we inderdaad. In principe zetten we hiervoor de toezichthouder in. Bij herhaalde constateringen bespreken we dit tijdens de bouwvergaderingen en er wordt waar nodig extra aandacht besteed tijdens (herhaalde) toolboxmeetings.

1. Is het college op de hoogte van het op 26 april 2022 doorboren, met een zogenaamde boorkogel, van de hoofdwaterleiding in de Vlissingsestraat in Oost Souburg?
   1. Ja.
2. Zo ja, is het college het met de PSR eens dat ook dit te wijten is aan onzorgvuldigheid van de aannemer of door een onvolledige registratie (Klic systeem) van het ondergrondse leidingwerk.
   1. Mee eens.
3. Wie wordt wettelijk aansprakelijk gesteld en wie draagt de kosten voor het herstelwerk van de gemeentelijke infrastructuur in de casus Vlissingsestraat? Te denken valt aan de bestrating (asfalt, stoep en klinkers), ondergrond en de riolering die ook beschadigd raakte en vol zand is gestroomd.
   1. KPN/de aannemer zijn direct aansprakelijk gesteld voor alle geleden materiële schade en alle door de gemeente geïnvesteerde uren. Inmiddels is een schaderapport opgesteld.
4. In onze gemeente wordt de bestrating van vooral trottoirs vanwege de aanleg van glasvezel minstens 2 keer geopend en weer terug gelegd. Na de eerste keer (Delta kabel) was de bestrating nog enigszins netjes, maar na de tweede keer openen en sluiten (KPN) is de situatie van het straatwerk op veel locaties zondermeer slecht te noemen. Het kan zelfs gevaar voor voetgangers opleveren door struikelen of verzwikken! Is het college op de hoogte van dit slechte straatwerk?
   1. Er valt niet aan te ontkomen dat de bestrating enigszins in kwaliteit achteruit gaat. Hiervoor ontvang de gemeente dan ook degeneratiekosten. Ter verduidelijking: de aannemer heeft zgn. aanlegploegen en herstelploegen. Dit betekent dat er enige tijd zit tussen de grove uitvoering en de definitieve afwerking en oplevering. Soms zit hier enige tijd tussen en dit kan leiden tot tussentijdse klachten. Tijdens het laatste bouwoverleg is met de aannemer afgesproken dat hier maximaal 2 weken tussen mag zitten. Gezien de grootte van de aanleg is het aantal klachten naar verhouding beperkt. Ook hiervoor is regelmatig aandacht tijdens bouwvergaderingen/ toolboxmeetings.
5. Voert de gemeente regelmatig controles uit op de kwaliteit van het geleverde straatwerk en hoe of door wie worden deze controles gedaan? Daarnaast wil de PSR graag inzage in de afspraken, die met de aannemer(s) zijn gemaakt, over de kwaliteit van de herbestrating.
   1. De gemeente heeft eigen toezichthouders in dienst die minstens twee maal per dag en soms tussentijds een controle uitvoeren op de geleverde kwaliteit en veiligheid. De kwaliteit van de herbestrating is geborgd d.m.v. het “Handboek Kabels en Leidingen Zeeuwse Gemeenten”. Hierin zijn alle afspraken vastgelegd t.a.v. de te leveren kwaliteit bij herbestrating.
6. Is het college het met de PSR eens dat slordig en gehaast uitgevoerde graafwerkzaamheden op langere termijn meer onderhoud zullen vergen (door verzakkingen, verschuivingen, inklinken, breken van de bestrating). Kunnen de aannemers (ook nog) op latere termijn aansprakelijk gesteld worden voor de ontstaande schade? Graag toelichting.
   1. Zoals gezegd vindt er regelmatig controle plaats op de kwaliteit en slordig uitgevoerde werkzaamheden worden niet geaccepteerd. Beperkte achteruitgang in kwaliteit is niet te voorkomen en hiervoor innen we de degeneratiekosten. Aannemers kunnen nog één jaar aansprakelijk gesteld worden bij buitenproportionele verzakking van opgeleverd en goedgekeurd hersteld straatwerk. Als norm voor “buitenproportioneel” wordt een verzakking aangehouden van meer dan 0,03 m.
7. Partij Souburg Ritthem gaat er van uit dat het straatwerk hersteld gaat worden naar een kwalitatief goed niveau en vraagt het college of dit herstel op korte termijn opgepakt gaat worden?
   1. We kennen uiteraard de exacte locaties van de foto’s niet. Een eerste indruk is dat veel van de foto’s situaties betreft waar nog geen definitieve oplevering heeft plaatsgevonden. Zoals gezegd moet de kwaliteit voldoen aan de eisen zoals vastgelegd in het Handboek en vindt hierop toezicht plaats. Overigens moet bestrating die terug wordt gelegd iets bol liggen omdat dit nog in moet klinken

Binnen twee jaar rammelen de natuurstenen keien alweer in de rijbanen van de binnenstadswegen in Vlissingen. “We zijn er achter”, zegt de vakwethouder: ,,De lijm is verkeerd.” De voegen van de bestrating worden vanaf de week voor de herfstvakantie in oktober vervangen. Dat gebeurde ook al in juni 2018 in de Spuistraat en op het Bellamypark. Daar gebeurt het nu weer, alsook op het Spuiplein, de Smallekade en Nieuwendijk.

Algemeen m.b.t. de beantwoording.
De uitspraak van wethouder Stroosnijder dat de toegepaste lijm van de natuursteenverharding verkeerd is berust op een misverstand. Er mankeert niets aan de toegepaste lijm of beter gezegd de toegepaste voegmiddelen. Daarnaast zijn de reparaties die in 2018 en 2019 zijn uitgevoerd grotendeels in goede staat. Door gebruik komen er steeds reparaties bij. Dit is gezien het soort en de leeftijd van de verharding op deze intensief bereden rijbanen niet ongebruikelijk.

Vraag 1
Is de aannemer in verband met niet deugdelijk opleveren van werkzaamheden aansprakelijk gesteld zowel in 2018 als nu?
Ons antwoord
De aannemer van de reparaties van 2018 en 2019 is niet aansprakelijk gesteld.

Vraag 2
2a. Indien niet, waarom niet?
Ons antwoord
Omdat de reparaties goed zijn uitgevoerd.
2b. Zijn de garantietermijnen/garantieafspraken niet afdoende of is de kwaliteit van de aannemers onvoldoende?
Ons antwoord
De aannemer kan niet aansprakelijk worden gesteld omdat deze de reparaties in nauw overleg en volgens de eisen van de opdrachtgever worden uitgevoerd. De ontwerpverantwoordelijkheid van de voorgeschreven constructie van een verharding ligt bij de gemeente Vlissingen als opdrachtgever. Enkel bij gebreken waarbij redelijkerwijs aantoonbaar is dat die het gevolg zijn van het handelen van de aannemer wordt de aannemer hier op aangesproken en wordt het gebrek opgelost. Wanneer een onderdeel of geleverd product gebreken vertoond wordt de aannemer hier ook op aangesproken, waarna deze met zijn leverancier tot een oplossing dient te komen. Dit is hier niet aan de orde.

Vraag 3
Het gebeurt nogal eens dat de gemeente niet de juiste afspraken maakt over garantietermijnen bij werken. Wanneer wordt hiervoor concreet beleid opgezet en ook in de praktijk uitgevoerd?
Ons antwoord
De stelling dat het nogal eens gebeurt dat de gemeente niet de juiste afspraken maakt over garantietermijnen van werken is niet bekend bij het gemeentelijk ingenieursbureau. Het gemeentelijk ingenieursbureau en de wegbeheerder zien geen aanleiding om de huidige manier van werken en het omgaan met garantie aan te passen. Bij de gemeente Vlissingen en de meeste gemeenten in Nederland wordt gewerkt volgens de voorwaarden van de U.A.V. (Uniforme Administratieve Voorwaarden) Tijdens de uitvoering wordt het werk gecontroleerd en wanneer het werk gereed is wordt het opgeleverd aan de opdrachtgever. Hier wordt een proces-verbaal van opneming gemaakt met daarin opgenomen de mogelijke herstelwerkzaamheden welke binnen een bepaalde termijn van meestal 2 weken hersteld moeten worden. Hierna gaat er een onderhoudsperiode van een half jaar in waarbij de aannemer verantwoordelijk is voor het onderhoud en mogelijke gebreken die naar boven komen. Na dit half jaar wordt het werk weer opgenomen en wanneer alles in orde blijkt wordt het werk definitief opgeleverd en over gedragen aan de gemeente. Vlissingen en de meeste gemeenten werken met z.g. RAW-contracten waarbij de gecontracteerde aannemer enkel aansprakelijk kan worden gesteld voor gebreken wanneer deze afwijken van hetgeen is overeengekomen in het contract of wanneer geleverde materialen gebreken vertonen. Een beroep doen op garantie is afhankelijk van het soort gebrek en de termijn waarop een gebrek zich manifesteert.

Vraag 4
4a. Ook in Souburg is het een rammelen van jewelste. Het probleem is dat onvoldoende juiste soort zand tussen de voegen wordt toegepast. Evenals het herhalen van het met zand opvullen van de ruimte tussen de stenen. Goed voorbeeld is de overgang vanuit de Steenwijkstraat naar de Burgemeester Stemerdinglaan. Veel straatwerk wordt gedaan in relatie tot vernieuwing van riolering. Ook voor dit type werkzaamheden moeten de garantieafspraken glashelder zijn voor de aannemer. Is dit voldoende in beeld? Zo niet, graag beleid toepassen.
Ons antwoord
De Steenwijkstraat is geïnspecteerd en er zijn geen bijzondere afwijkingen m.b.t. rammelen geconstateerd behalve specifiek op het gedeelte van de aansluiting tussen het fietspad en de rijbaan van de Burgemeester Stemmerdinglaan. Het blijkt dat de constructie het plaatselijk niet houdt. Wij zien geen directe aanleiding dat dit te wijten is aan de aannemer die dit in 2015 heeft aangelegd. Het is vooral de combinatie van draaiend verkeer en het formaat van de steen wat langzaam een plaatselijke schade heeft veroorzaakt. De schade zal gerepareerd worden door de verharding plaatselijk te herbestraten. Er zijn en worden geen afwijkende garantieafspraken gemaakt met betrekking tot werkzaamheden waarbij het riool vervangen wordt in relatie met het bovenliggende straatwerk omdat ook hierbij de aannemer de werkzaamheden uitvoert zoals de opdrachtgever voorschrijft, controleert en goedkeurt wanneer deze tevreden is met het geleverde werk. Gezien de goede resultaten van de opgeleverde werken is hier ook geen aanleiding toe.
4b. Een ander voorbeeld zijn de parkeerplaatsen tegenover de Jumbo. Deze parkeerplaatsen zijn al diverse keren opnieuw gelegd omdat een onjuiste ondergrond is toegepast. Waarom is dit soort schade niet verhaalbaar op de aannemer?
Ons antwoord
De parkeerplaatsen bij de Jumbo zijn begin 2009 aangelegd en in 2014 een keer deels herbestraat. In 2018 zijn de parkeervakken nog een keer herbestraat. De ondergrond of wel straatlaag van zwart brekerzand is vervangen door een betere straatlaag van geel brekerzand wat geen bindende werking heeft en daardoor ook geen harde ondergrond gaat vormen. Het plaatselijk rammelen van de stenen in deze parkeervakken is te wijten aan het intensieve gebruik in combinatie met wringende banden bij haaks parkeren. In 2018 heeft de aannemer wel aangegeven dat de stenen een behoorlijke maatafwijking hebben. Wij hebben aangegeven om de stenen toch weer te herstraten. Wanneer de parkeervakken wederom herbestraat zouden moeten worden zullen we overwegen om deze te voorzien van andere stenen. Aangezien de aannemer uitvoert wat de gemeente als opdrachtgever voorschrijft en heeft goedgekeurd zijn de kosten van herstel niet verhaalbaar op de aannemer.